(PLC (Programmable logic controllers یا کنترلرهای منطقی قابل‌ برنامه‌ریزی در واقع قطعات سخت افزاری هستند که به جای دستگاه‌های الکترومکانیکی برای اجرای توابع کنترل، از مدارهای مجتمع استفاده می‌کنند. آنها قادر به ذخیره دستورالعمل‌هایی نظیر توالی، زمان‌بندی، شمارش، ریاضیات، دستکاری داده‌ها و ارتباطات برای کنترل ماشین آلات صنعتی و فرآیندها هستند.

کنترل کننده‌های قابل برنامه‌ریزی دارای تعاریف فراوانی هستند. با این حال، PLCها را می‌توان به صورت ساده به عنوان کامپیوترهای صنعتی با معماری طراحی شده خاص با دو واحد مرکزی، پردازشگر مرکزی و مدار رابط آن جهت اتصال به دستگاه های مربوطه (اتصالات ورودی/خروجی به دنیای واقعی) تعریف کرد.

شکل زیر یک نمودار مفهومی را از کاربرد PLC نشان می‌دهد:


طراحی مفهومی PLC

اولین کنترل کننده‌های قابل برنامه‌ریزی فقط جایگزین رله‌ها بودند. عملکرد اولیه آنها اجرای عملیات ترتیبی است که قبلا توسط رله‌ها انجام شده است. این عملیات شامل کنترل ON/OFF ماشین‌ها و فرآیندهایی بود که نیاز به عملیات تکراری داشت، مانند خطوط انتقال و ماشین‌های تراشکاری و سوراخکاری.

با این حال، کنترل کننده‌های قابل برنامه‌ریزی پیشرفت وسیع‌تری نسبت به رله‌ها داشتند. آنها به راحتی نصب می‌شدند، فضای اشغال شده و مصرف انرژی کمتری داشتند، دارای نشانگرهای تشخیصی بودند که به عیب‌یابی PLC کمک می‌کردند و بر خلاف رله‌ها، پس از پایان یک پروژه، قابل استفاده مجدد بودند.

کنترل کننده‌های قابل برنامه‌ریزی (PLC) به عنوان یک تازه وارد در صنعت برق در نظر گرفته می‌شوند، چون نسبت به نسخه‌های قدیمیشان در فناوری تجهیزات کنترل سنتی، مانند سیستم‌های قدیمی رله سخت افزاری، دستگاه‌های آنالوگ و دیگر انواع مدرات منطقی حالت جامد، حضور کمتری در صنعت داشته‌اند.

اگر چه توابع PLC مانند سرعت عمل، انواع رابط‌ها و قابلیت‌های پردازش داده‌ها در طول این سال‌ها بهبود یافته است، اما مشخصات آنها همچنان به اهداف اصلی طراحان بستگی دارد. PLCها هنگام پیاده‌سازی و حین بهره‌برداری به سادگی قابل استفاده هستند.


منبع: PLC – Theory and Implementation – L.A. Bryan; E.A. Bryan