خوشبختانه استفاده از کلید جریان باقیمانده (RCD) در تاسیسات برقی روز به روز در حال گسترش است. هدف از نصب کلید جریان باقیمانده محافظت از افراد در برابر نشت‌ و خطاهای موجود در تاسیسات برقی است. کلید جریان باقیمانده به‌طور پیوسته تفاوت بین مقدار جریان‌های خروجی و ورودی را در مدار محافظت شده کنترل می‌کند. اگر این اختلاف، برابر با صفر نباشد، این بدان معناست که جریان نشتی یا جریان خطا وجود دارد. وقتی مقدار این جریان نشتی به آستانه تعیین شده کلید جریان باقیمانده برسد (عموما 30mA)، به طور خودکار منبع تغذیه مدار را قطع می‌کند.
اما چگونه می‌توان اطمینان داشت که آستانه 30 میلی آمپر رعایت می‌شود؟ معمولا یک دکمه تست روی کلیدهای جریان باقیمانده وجود دارد، ولی چیزی برای تأیید عملکرد صحیح این دکمه تست وجود ندارد.
خوشبختانه دستگاه‌هایی وجود دارند که می‌توانند برای تأیید قطع صحیح کلید جریان باقیمانده مورد استفاده قرار گیرند و یکی از بهترین گزینه‌های موجود دستگاه مولتی متریکس VT35 می‌باشد. با این محصول همچنین می‌توانید پریزهای برق را نیز تست کنید که در ادامه بیشتر توضیح داده خواهد شد.

مشخصات فنی دستگاه مولتی متریکس VT35

مولتی متریکس VT35 دستگاه کوچکی است که فضای زیادی را در جعبه ابزار برق شما نمی‌گیرد و به راحتی می‌توانید آن را به هر جا که خواستید با خود ببرید.

تصویر 1: سایز کوچک VT35

دستگاه از یک بدنه پلاستیکی محکم زرد رنگ ساخته شده و بر روی بدنه‌‌ی آن یک سلکتور (قسمت تست کلید جریان باقیمانده) و سه چراغ LED برای قسمت تست پریز برق قرار دارد. دستگاه به یک فیش پریز برق 2P + E (فاز + نول + سیم PE) با طول حدود 20 سانتی‌متر متصل است.

محتوای جعبه Multimetrix VT35

با توجه به اندازه و هزینه دستگاه (که در پایان مقاله در مورد آن صحبت می‌کنم)، نباید انتظار بسته‌بندی شکیل و محکمی را داشته باشید. مولتی متریکس VT35 در یک بسته‌بندی ساده به دست شما می‌رسد و ممکن است لازم باشد یک کیسه اضافه تهیه نمایید تا بتوانید آن را تمیزتر در جعبه ابزار نگهداری کنید.

تصویر 2: بسته‌بندی VT35

عملکرد دستگاه برای شناسایی موقعیت فاز، نول و ارت

اولین ویژگی VT35 تست پریزهای برق است. در این تست، VT35 با توجه به مشخصات پریز به ترتیب نتیجه مورد نظر را ارائه می‌دهد:

  • بدون مشکل
  • سیم ارت به پریز اتصال ندارد (یا سیم ارت به الکترود زمین وصل نیست)
  • عدم رعایت قطبیت پریز (سیم فاز باید به سمت راست پریز وصل شود)
  • سیم نول به پریز اتصال ندارد (یا سیم نول دچار قطعی است)
  • سیم فاز اشتباها به کنتاکت ارت در داخل پریز وصل شده است
  • پریز برق‌دار نیست

تصویر 3: قسمت پایینی مولتی متریکس VT35 جهت تست پریز برق استفاده می‌شود

تست کلید جریان باقیمانده با Multimetrix VT35

قسمت تست کلید جریان باقیمانده شامل سلکتور مکانیکی برای تست آستانه قطع کلید جریان باقیمانده است. در اینجا آستانه‌های مختلفی برای تست وجود دارد:

  • 10 میلی‌ آمپر
  • 15 میلی‌ آمپر
  • 20 میلی‌ آمپر
  • 25 میلی‌ آمپر
  • 30 میلی‌ آمپر
  • 35 میلی‌ آمپر

برای انجام تست RCD با مولتی متریکس VT35، باید از کمترین حد شروع کنید تا بدانید چه زمانی کلید جریان باقیمانده مدار را قطع می‌کند. پس از انتخاب آستانه مورد نظر، باید دکمه قرمز رنگ VT35 را فشار دهید تا تست آغاز شود.

تصویر 4: قسمت بالایی VT35 به‌وسیله‌ی سلکتور برای تست کلید جریان نشتی استفاده می‌شود

تست Multimetrix VT35

تست Multimetrix VT35 که ما انجام دادیم کاملاً ساده بود و مربوط به رایج‌ترین سوالات است:

  • آیا ترمینال ارت پریز برق من به الکترود زمین متصل است؟
  • آیا فاز و نول پریز برق من به‌طور صحیح وصل شده است (فاز در سمت راست، نول در سمت چپ)؟
  • آیا کلید جریان باقیمانده من در آستانه 30 میلی آمپر فعال می‌شود؟

پریز برق با یا بدون اتصال به الکترود زمین

در تصویر پایین می‌بینیم که سیم ارت به پریز برق وصل نیست. برای پی بردن به نتیجه‌ی تست با توجه به نوع روشن شدن LEDها باید به راهنمای دستگاه که بر روی آن قرار گرفته مراجعه کنید. در این تست دو LED در پایین سمت چپ روشن هستند که در دستگاه مربوط به نبود سیم ارت است.

تصویر 5: این پریز برق دارای یک شاخک اتصال به زمین است که به الکترود زمین متصل نیست

موقعیت فاز و نول

بر خلاف پریز قبلی، این پریز دارای سه سیم متصل و همچنین زمین است. سه چراغ Multimetrix VT35 روشن هستند. با توجه به راهنمای دستگاه، یعنی پریز بدون مشکل است.

تصویر 6: Multimetrix VT35 نشان می‌دهد که سه ترمینال پریز برق متصل و فاز و نول به ترتیب صحیح متصل هستند

تست کلید جریان باقیمانده

نحوه انجام تست به این شیوه است:

  1. ما دستگاه را به یک پریز برق متصل کردیم (سه چراغ روشن).
  2. سلکتور دستگاه را روی 10mA قرار داده و دکمه قرمز را فشار دادیم: بدون عملکرد.
  3. سلکتور دستگاه را روی 15mA قرار داده و دکمه قرمز را فشار دادیم: بدون عملکرد.
  4. سلکتور دستگاه را روی 20mA قرار داده و دکمه قرمز را فشار دادیم: بدون عملکرد.
  5. سلکتور دستگاه را روی 25mA قرار داده و دکمه قرمز را فشار دادیم: قطع مدار توسط کلید جریان باقیمانده.

آستانه قطع کلید جریان باقیمانده 30 میلی آمپر بود و طبق استاندارد باید در محدوده 15 الی 30 میلی آمپری تریپ بدهد که در اینجا کلید جریان باقیمانده بدون مشکل بود. این نکته را باید در نظر داشته باشید که تست کلید جریان باقیمانده شامل موارد تخصصی‌تری است که در اینجا فرصت پرداختن به آن نیست. ولی در هر حال این دستگاه برای تست اولیه‌ی RCD بسیار مفید خواهد بود. اگر تمایل دارید در مورد تست‌های دیگر کلید جریان باقیمانده اطلاعات بیشتری کسب نمایید، می‌توانید مقاله "تست‌ و تحویل تاسیسات برقی" را مطالعه کنید.

قسمت تست کلید جریان باقیمانده مولتی متریکس VT35 چگونه کار می‌کند؟

قسمت تست RCD توسط یک مدار ساده، جریان نشتی ایجاد می‌کند که به زمین منتقل می‌شود. همانطور که در تصویر زیر از کتابچه راهنمای Multimetrix VT35 مشاهده می‌شود، ترمینال فاز دستگاه به‌وسیله فشار دادن دکمه قرمز به مقاومت متغیر داخلی دستگاه متصل می‌شود. ترمینال دوم مقاومت به ترمینال ارت متصل است. با فشار دکمه قرمز، جریان بین فاز و زمین جریان می‌یابد. بدین ترتیب یک جریان نشتی به زمین به‌وجود می‌آید و آستانه این نشت باعث قطع و یا عدم قطع کلید جریان باقیمانده می‌شود.

تصویر 7: نحوه عملکرد دستگاه برای ایجاد جریان خطای زمین

خرید Multimetrix VT35

در صورت تهیه Multimetrix VT35 از شرکت برق‌یار، این محصول را با ضمانت اصالت کالا و کمترین قیمت موجود در بازار به دست می‌آورید. از طریق این لینک می‌توانید از شرکت برق‌یار دستگاه را تهیه کنید. لازم به ذکر است با توجه به اینکه محصول تولید کشور فرانسه بوده و قیمت ارز در بازار دارای نوسانات شدیدی است، قیمت روز Multimetrix VT35 را می‌توانید از صفحه مربوط به محصول در فروشگاه برق‌یار مشاهده نمایید. 

نتیجه‌گیری

ما فکر می‌کنیم Multimetrix VT35 باعث خوشحالی تعداد زیادی از افرادی خواهد شد که در حال بازسازی تاسیسات برقی خود هستند و یا تجهیزات جدیدی را نصب می‌کنند. در واقع، با توجه به تعداد دفعاتی که سه سوال زیر از ما پرسیده شد:
چگونه می توان فهمید که کلید جریان باقیمانده من به درستی کار می‌کند؟
چگونه می توان فهمید که پریز برق من به درستی سیم‌کشی شده است؟
آیا پریز برق من ارت دارد؟
تهیه این دستگاه نیاز طیف وسیعی از افراد است و بدون هزینه‌های نجومی با دستگاهی ساده این نیاز برآورده می‌شود.