اختلاف ولتاژ بین نول و ارت در هر نقطهای از تاسیسات الکتریکی شما باید بسیار پایین باشد، معمولا چیزی کمتر از یک ولت. مقدار این اختلاف ولتاژ بهراحتی به وسیله یک مولتیمتر استاندارد اندازهگیری میشود، بدین صورت که یک سر پراب مولتیمتر را به سیم نول (هادی خنثی) و سر دیگر آنرا به سیم ارت (هادی حفاظتی یا PE) وصل میکنیم. نتیجه نشان داده شده مقدار ولتاژ بین نول و ارت میباشد.
اگر ولتاژ نول به ارت بالاتر از یک (1) ولت را تجربه کنید، یک مشکل الکتریکی جدی دارید که باید اصلاح شود. این مسئله در واقع قابل تصحیح است، و شما میتوانید در این زمینه با متخصصان برقیار تماس بگیرید.
تصویر شماره 1: اختلاف ولتاژ 3.2 ولت بین نول و ارت
باید به این نکته اشاره نمود که در هیچیک از استانداردهای معتبر، حد بالایی برای این ولتاژ در نظر گرفته نشده است. بعضی از مهندسین به اشتباه تصویری (تصویر شماره 2) از استاندارد IEC 60990 را مرجع خطاب میدهند و برای سیستم توزیع برق ایران حداکثر مقدار مجاز آنرا 4 ولت اعلام میکنند!
تصویر شماره 2: استاندارد IEC 60990
ولی باید به این نکته توجه داشت که استاندارد مذکور در خصوص تعیین روشهای اندازهگیری جریان تماس (شکل موج جریانی که میتواند از بدن انسان عبور میکند) و جریان هادی حفاظتی است. در حوزه کاربرد این استاندارد صراحتا قید شده است که این استاندارد محدوده مجاز ولتاژ را اعلام نمیکند. تصویری هم که به آن استناد میشود (تصویر شماره 2)، در مورد شرایط تست تجهیزات تحت آزمون در سیستمهای TT و TN است و ذکر میکند که آزمون باید در حالی انجام شود که اختلاف ولتاژ بین نول و ارت نهایتا 1 درصد ولتاژ خط به خط باشد.
اختلاف ولتاژ بین هادی نول و هادی حفاظتی میتواند دلایل زیر را داشته باشد:
1) شایعترین دلیل ولتاژ بالای بین نول و ارت، ناشی از اتصال غیرمجاز (سهوی یا عمدی) دوباره نول و ارت بعد از تابلوی اصلی است. فقط در یک نقطه، نول و ارت به هم وصل میشوند که در نقطه تحویل انشعاب (کنتور) این امر صورت میپذیرد. باید با بازکردن تمامی تابلوهای فرعی خود از وصل نشدن دوباره نول و ارت اطمینان حاصل کنید.
2) همبندی به درستی در مجموعه انجام نشده است.
3) سیستم TN-S بهدرستی و بهطور کامل پیادهسازی نشده است.
4) عبور جریان از هادی نول و افت ولتاژ ناشی از آن؛ در این وضعیت حتی صفر بودن مقاومت شبکه زمین هم تاثیری در نتیجه نخواهد گذاشت.
عامل اصلی ایجاد اختلاف ولتاژ بین نول و ارت، جریان نامتعادلی شبکه است که از هادی نول بر میگردد و همچنین امپدانس هادی نول در این مقدار نقش بهسزایی دارد. اندازه مقاومت زمین تاثیر ناچیزی در کاهش ولتاژ بین نول و ارت خواهد گذاشت.
5) عبور جریان نشتی به شبکه زمین، ناشی از ضعف عایقی تجهیزات. در این صورت ابتدا باید برای کاهش و حتی از بین بردن جریان نشتی زمین تلاش کرد ولی به هر حال کوچک بودن مقاومت شبکه زمین میتواند باعث کاهش ولتاژ زمین و در نتیجه اختلاف ولتاژ بین هادی نول و ارت شود. هر چقدر اختلاف ولتاژ بین ارت و نول کمتر باشد، وضعیت سیستم ارتینگ یک مجموعه مناسبتر هست.
در هر صورت، باید دلیل خطا را آشکار کرده و بلافاصله آنها را اصلاح کنید. این ولتاژ میتواند باعث آسیب دیدن به افراد و تجهیزات الکتریکی شود.
به عنوان نکته پایانی، هیچ وقت فراموش نکنیم در یک سیستم زمین مناسب نباید دو نقطه را پیدا کنیم که نسبت به هم اختلاف ولتاژ داشته باشند. اختلاف ولتاژ، یعنی ایجاد جریانهای ناخواسته که میتواند بسیار خطرآفرین باشد.
دیدگاههای بازدیدکنندگان
فواد قادری
خیلی عالی بود اختلاف پتانسیل بین نول وارت
1384 روز پیش ارسال پاسخابراهیم نصیری
ممنون از حسن توجه شما
1383 روز پیش ارسال پاسخناشناس
با سلام
1345 روز پیش ارسال پاسخاگر نول و ارت در پای کنتور به یکدیگر متصل شوند و بعد به مروز زمان و به هر دلیل مقاومت اهمی چاه ارت بالا رود مشکلی از لحاظ ایمنی پیش نمی آید؟
ابراهیم نصیری
با سلام
1345 روز پیش ارسال پاسخعموما خیر، ولی در صورت قطع نول شبکه احتمال آسیب دیدن به وسایل منزل بیشتر خواهد بود.
سجاد
کلید نشت جریان در تابلو مینیاتوری جلوی امکان خرابی وسایل میگیره اگر از نوع rcbo باشد
731 روز پیش ارسال پاسخناشناس
با سلام و تشکر از پاسخگویی
1345 روز پیش ارسال پاسخآیا حتما باید اتصال ارت و نول را در پای کنتور انجام گیرد؟
ابراهیم نصیری
درود
1342 روز پیش ارسال پاسخبله، اتصال pen به شینه اصلی اتصال زمین در محل ورود برق به ساختمان در نقطه سرویس مشترک (کنتور) صورت میگیرد و سیستم را به tn-s تبدیل میکنیم
ناشناس
با سلام و عرض ادب
1342 روز پیش ارسال پاسخآیا صاعقه گیر هم می بایست به شینهmet همبند شود؟
ابراهیم نصیری
سلام
1342 روز پیش ارسال پاسخاگر منظورتان الکترود زمین سیستم حفاظت از صاعقه است، بلی باید وصل گردد
آرش معصومی
سلام
1090 روز پیش ارسال پاسخوقتی در یک نقطه ارت را به نول وصل میکنیم آیا اینطور به نظر نمیاد که در هر قسمت و در همه تابلوها این اتصال صورت گرفته
و اساسا دلیل فنی اینکار غیر از نوع سیستم چیست
ابراهیم نصیری
درود
1087 روز پیش ارسال پاسخجواب سوال شما طولانیست، جواب آن را میتوانید در فلسلفه سیستمهای توزیع نیرو و الزامات آن پیدا کنید.
Hossein Akbar
با سلام و سپاس از مطالبی که ارائه نموده اید. اینکه حکم شده اختلاف ولتاژ بین نول در هر نقطهای از سیستم الکتریکی شما باید بسیار پایین باشد، معمولا چیزی کمتر از یک ولت. اصلاً صحیح نیست. زیرا این اختلاف ولتاژ به شدت وابسته به جریانی است که از نول می گذرد. در واقع توان باری که روی سیستم تک فاز داریم به شدت بر روی این اختلاف تأثیر گذاشته و به سهولت می توانید با اندازه گیری ولتاژ در هنگام تغییرات بار این را ببینید. البته در صورت عدم همبندی نول و زمین، این تغییرات شدیدتر و بدتر خواهد بود. در مورد سیستم های 3 فاز عدم تعادل بار منجر به بروز این اختلاف ولتاژ شده و تأثیر بسیار زیادی بر آن خواهد داشت. ولی این اختلاف ولتاژ به هر صورت در نقاط دور از تابلوی اصلی بسته به جریان بار عبوری از سیم نول و سطح مقطع آن باید ارزیابی شود. در واقع تعیین افت ولتاژ روی سیم نول در هنگام اندازه گیری اختلاف آن با زمین در نقطه ی اندازه گیری ما می تواند به صورت دقیق مشخص نماید که این اختلاف منطقی بوده یا خیر. تعیین یک محدوده ی ولتاژ معین در این خصوص نمی تواند، خیلی درست باشد. با سپاس از توجه شما.
857 روز پیش ارسال پاسخابراهیم نصیری
درود با تشکر از توجه شما
855 روز پیش ارسال پاسخصحبت ما در سیستم مجاز کشور یعنی TN مصداق دارد. و اگر مواردی که در مقاله ذکر شده رعایت گردد اختلاف ولتاژی نخواهیم داشت و یا بسیار ناچیز خواهد بود.
قاسم اکبری
سلام
824 روز پیش ارسال پاسخاز کنار تیر برق دم در خونمون یه سیم از زمین اومده بیرون .میخوام ببینم سیم ارت هستش یا نول؟
ابراهیم نصیری
سلام
823 روز پیش ارسال پاسخهادی اتصال زمین هستش که برای زمین کردن هادی PEN شبکه به کار رفته است.
احمد سرحدی
سلام سیم آرت خونمون وقتی با فازمتر استفاده میکنم عدد۱۱۰رو نشون میده درسته یا نه در صورتی که فاز ۲۲۰رو نشون میده ممنون میشم راهنمایی کنید
768 روز پیش ارسال پاسخابراهیم نصیری
درود بر شما
765 روز پیش ارسال پاسخمسئهای که عرض کردین (به شرطی که دقت وسیلهای که از آن استفاده میکنید بالا باشد) میتواند بسیار خطر آفرین باشد. در اسرع وقت با یک متخصص در این زمینه مشورت نمائید.
حسین یوسفی
سلام وخسته نباشد تو کارخونه ما وقتی فاز رو به ارت وصل میکنیم فیوز مربوط قطع نمیکنه انگار ارت فاز رو تخلیه میکنه و بعد ترانس برق تو تابلوی اصلی کارخانه نول و ارت به هم وصل بود بعد اداره برق قطع کرد الان این مشکل رو داریم لطفا راهنمایی کنید برقکار هم نفهمید است حتی اداره برق
748 روز پیش ارسال پاسخابراهیم نصیری
سلام
747 روز پیش ارسال پاسخشما با این کار (جدا کردن پن از ارت) سیستم توزیع برق رو به TT تبدیل کردین و احتمالا لوپ اتصال کوتاهی که تشکیل میشود دارای مقاومت بالایی است و کلیدهای حفاظتی توانایی شناسایی جریان خطا را ندارند. چنانچه از این سیستم می خواهید استفاده کنید باید در ابتدای تمامی مدارها از RCD استفاده کنید و همچنین تمامی الزامات این سیستم را رعایت کنید. در غیر اینصورت پن و ارت را در تابلوی اصلی همبند کنید و دوباره سیستم رو به TN تبدیل کنید.
قهاری
درود دقیقا درست میفرماید ارت در شبکه ای که با نول وصل نباشد حتمن نیاز است از rcd استفاده کرد
745 روز پیش ارسال پاسخعلی بخشی
با سلام، در صورت اتصال کامل فاز و ارت و در نتیجه عدم قطع برق توسط فیوز دو حالت متصوور هست یا فیوزتون از نوع کند هست و یا به احتمال قوی امپدانس چاه ارت تون خیلی بالا رفته که باید اصلاح بشه
324 روز پیش ارسال پاسخقهار
درود
745 روز پیش ارسال پاسخناشناس
با سلام ارت خونه ام به نول وصله ولی بازم یخچال و لباس شوی یه برق ضعیفی داره بدنه ممنون میشم
740 روز پیش ارسال پاسخابراهیم نصیری
درود
739 روز پیش ارسال پاسخاز یک متخصص جهت بازدید حضوری کمک بگیرید، باید کل سیستم برقکشی بررسی گردد.
ناشناس
دوشاخه رو برعکس بزن
604 روز پیش ارسال پاسخجای فاز و نول عوض میشه و اتصال بدنه قطع میشه
مظاهر ايزدي
يكي يكي دوشاخه لوازم برقي آشپزخونه را از پريز برق بكش ، و ببين بدنه بقيه لوازم برقي ، برقدار هستند يا نه
721 روز پیش ارسال پاسخاحتمالاً يكيشون (خصوصاً لباسشويي) اتصال بدنه داره
مرتضی
با سلام اگر ارت اندازه بگیریم و ۶ اهم باشد میشه برای دستگاه یوپی اس استفاده کرد ؟
538 روز پیش ارسال پاسخابراهیم نصیری
به الزامات سازنده UPS مراجعه نمائید.
526 روز پیش ارسال پاسخعزیزصداقت
سلام خسته نباشید،مطالب بسیارمفید وآموزنده بود استفاده کردیم..
517 روز پیش ارسال پاسخیه مشکل داریم به این صورت که در برق ساختمان افت ولتاژوآمپر داریم بطوری که دو وسیله برقی را همزمان نمیتوانیم روشن بکنیم کارنمیکنند،،
برقکارآمد ویک سیم اضافه از نول به زمین وصل کرد بااینکار کمی بهتر شدولی کامل درست نشدخواهش میکنم راهنمایی بکنید
ابراهیم نصیری
درود
488 روز پیش ارسال پاسخواقعا دوست عزیز امکان پذیر نیست. در اولین فرصت به جای سیمکش از یک متخصص تحویل تاسیسات برقی بخواهید که تاسیسات برقی شما رو بررسی کنه
امید باقری
سلام
331 روز پیش ارسال پاسخبا اداره برق تماس بگیرید تبچنجر ترانس رو یک درجه زیاد کنه که پنج درصد افزایش ولتاژ ایجاد میکنه و معمولا در مواقع اوج مصرف این مشکل پیش میاد
محمد حبیبی
سلام روزتون بخیر
493 روز پیش ارسال پاسختوی محل کارم چاه ارت داریم اختلاف ولتاژ نول برق شهر با ارت هم تقریبا یک ولت هست
ولی یه ups داریم که اختلاف ولتاژ نول ups با ارت تقریبا 16 ولت هست که عدد بالایی هست برای حل این مشکل چه میشه کرد؟
ابراهیم نصیری
درود
488 روز پیش ارسال پاسخups رو هم حتما به الکترود زمین وصل کنید. در ضمن سیستم رو هم به TN-S تبدیل کنید.
جلالی
سلام این درسته که اگر نول شبکه را قطع کنیم و از چاه ارت برای نول استفاده بشه کنتور شماره نمی اندازد
471 روز پیش ارسال پاسخنظرتون در مورد نصب مقاومت سر راه نول شبکه چیه
ابراهیم نصیری
درود
465 روز پیش ارسال پاسخ- خیر
- اطلاع خاصی ندارم
جواد رضایی
سلام وقت بخیر.
419 روز پیش ارسال پاسخهنگام تعویض لامپ متوجه شدم وقتی سیم نول اتفاقی با رابیتس فلزی سقف برخورد کرد کلید مینیاتوری واحد عمل کرد و برق واحد قطع شد. همین موضوع رو با سیم فاز درحالی که حتی کلید برق قطع بود و درواقع لامپ خاموش بود تست کردم و دوباره کلید مینیاتوری عمل کرد و قطع کرد! با ولت متر ولتاژ بین رابیتس و سیم های فاز و نول رو اندازه گرفتم متوجه شدم ولتاژ فاز-ارت حدود 2.8 و نول-ارت حدود 1.8 ولت بود. ممنون میشم راهنمایی کنید اینکه با اتصال سیم نول و فاز درحالی که کلید برق روی وضعیت خاموش قرار داره نرماله؟ اگه نیست مشکل از کجاست و باید چیکار کنم؟
(این نکته رو هم بگم که کلید برق از نوع چراغ دار هست، همچنین هردو سیم فاز و نول رو در حالت کلید خاموش با فاز متر هم تست کردم هیچکدوم از سیم ها فاز ندارن)
مهدی قدیمی
وقتی سیم ارت را به نول وصل میکنیم کلید محافظ جان عمل میکند و قطع میشود دلیل چیست؟
383 روز پیش ارسال پاسخابراهیم نصیری
مقداری از جریان برگشتی از طریق هادی pe جریان مییابد
382 روز پیش ارسال پاسخناشناس
کلان تو اینترنت کشور یک متن هست که همه اون کپی پس میکنند حالا چه اون متن اشتباه باشه یا درست
345 روز پیش ارسال پاسخابراهیم نصیری
درود
334 روز پیش ارسال پاسخاین مطلب برای اولین بار توسط سایت برقیار در منابع فارسی نگارش شد، و بله اطلاع داریم که متاسفانه تعداد بسیار زیادی از سایتها این مطلب رو بدون ذکر منبع کپی کردهاند.
فریبا حیدریان
سلام
276 روز پیش ارسال پاسخما یه دستگاه لیزر فایبر داریم سیم ارت را به لوله گاز و پایه لیزر وصل کردیم وقتی لیزر روشن شد فیوز پرید.به اسکلت ساختمان هم وصل شد همین اتفاق افتاد.
الان سیم ارت را به نول داخل پریز وصل کردیم میخواستم بپرسم خطری ندارد؟
ابراهیم نصیری
درود
254 روز پیش ارسال پاسخنمیتوان بدون بازدید حضوری اظهار نظر کرد